مسول هسته: سرکارخانم دکتر مهناز صلحی استاد آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت شماره تماس:۰۲۱۸۶۷۰۴۷۵۷ ایمیل:solhi.m@iums.ac.ir
عنوان : هسته ارتقا سلامت در محل کار
اهمیت ارتقای سلامت محل کار
در سال 1991 در بیانیه ساندزوال سازمان جهانی بهداشت بر ایجاد "محل های حمایت کننده در تمام عرصه ها" و اقدامات اجتماعی تاکید نمود. همچنین بیانیه چهارمین کنفرانس بین المللی ارتقای سلامت جاکارتا در سال 1997بر "تقویت جلب حمایت" همه جانبه، "قادر سازی افراد و جوامع" برای کنترل سلامت خود، ایجاد "کمپین هایی از ائتلاف" بین گروه ها و "میانجیگری بین علایق" بود و در اولین کنفرانس ارتقای سلامت در قرن جدید در سال 2005 در بانکوک تاکید گردید برای ارتقای سلامت نیازمند "شیوه های مشارکتی مناسب" هستیم، و برای اولین بار در اين منشور به صراحت تاکید شد که کارفرمایان/ شرکت ها باید ارتقاء سلامت در محل کار را عملي کنند. اخیرا در سال 2013 بیانیه هلسینکی در پایان هشتمین کنفرانس بین المللی ارتقای سلامت در روزهای 10 تا 14 جون 2013 بدنبال منشور اوتاوا و بیانیه های سایر کنفرانس ها بر مسئله "سلامت در همه سیاست ها" تاکید شد. به همین دلیل توجه دولت ها و سازمان ها به موضوع سلامت در محل کار، در قالب رویکردهای متمرکز بر محیط فیزیکی، مدیریت سیستمی، محل کارسالم جلب گردید.
ارتقای سلامت محل کار در ایران دارای جایگاه ویژه ای می باشد به همین دلیل تدوین برنامه های سلامت درمحل کار با توجه به پنج هدف اختصاصی برنامه جهاني اقدامات سلامت كارگران (GPA) صورت می گیرد که این اهداف عبارتند از :
اتخاذ و پیاده سازی سیاست هایی برای سلامت كارگران
حفظ و ارتقای سلامت در محل كار
ارتقای عملکرد و دسترسي به خدمات بهداشت حرفه ای
تامین ارتباطات و شواهد لازم برای اقدامات موثر
گنجاندن موضوع سلامت کارگران در دیگر سیاست ها
از سوی دیگر تاکید برنامه جهانی کارگر سالم مبنی بر اینکه؛ منظور از دسترسی به خدمات سلامت اولیه فراتر از مداخلات پیشگیری از خطرهای شغلی بلکه توسعه "محل های کارسالم" است، با عملیاتی کردن خط مشی های سازمان جهانی بهداشت در منشور اوتاوا ، بیانیه های ساندزوال، بانکوک، برنامه اقدامات سلامت گارگران و الزامات سازمان بین المللی کار، محل کار در کنار سایر عرصه ها، باید یک منبع سلامت بوده و در سراسر زندگی، مردم را در برابر بیمارهای مزمن و حوادث آموخته و قادر نماید. لذا، تمرکز بر پژوهش های ارتقای سلامت در محل کار در مرکز تحقیقات بهداشت کار می تواند در راستای ارتقای سلامت جامعه بخصوص ارتقای سلامت نیروی کار بسیار موثر باشد.
با عنایت به اهمیت موضوع ذکر شده برنامه های راهبردی و عملیاتی هسته پژوهشی ارتقا سلامت محل کار عبارتند از:
1- طراحی و بومی سازی ابزارها / مدل های ارتقای سلامت در محل های کار ایران براساس توصیه های مراجع بین المللی
2- بررسی چالش ها و راهکارهای پیشنهادی برای ارتقای سلامت در محل های کار به منظور ارایه به سازمان/ سیاستگزاران
3- مطالعه/ برنامه ریزی/ مداخله در زمینه بهبود وضعیت تغذیه ای شاغلین/ غذای سالم در محل کار
4- مطالعه/ برنامه ریزی / مداخله در زمینه توسعه فعالیت فیزیکی/ ورزش در محل کار
5- مطالعه/ برنامه ریزی / مداخله در زمینه کاهش مصرف/ عدم سوء مصرف، دخانیات/ مواد/ الکل در شاغلین
6- مطالعه/ برنامه ریزی/ مداخله در زمینه مدیریت استرس و ارتقای سلامت روان در محل کار
7- مطالعه/ برنامه ریزی/ مداخله در زمینه اصلاح/ شکل دهی رفتارهای ایمنی و بهداشت حرفه ای شاغلین در محل های کار
8- نیازسنجی آموزشی و تهیه محتواها/ بسته های آموزشی ارتقای سلامت و ایمنی محل کار مبتنی بر شواهد در سازمان ها و محل های کار
9- مطالعه/ برنامه ریزی/ مداخله به منظور جلب حمایت همه جانبه/ ترویج و توسعه عرصه های ارتقاء دهنده سلامت
10- همکاری با مراجع ملی/ بین المللی در زمینه پژوهش های کاربردی ارتقای سلامت در محل کار
چشم انداز هسته پژوهشی : ارتقای سلامت در محل کار
توسعه برنامه های ارتقای سلامت در محل کار
تامین بسترهای لازم برای ایجاد محل های کار ارتقاء دهنده سلامت در ایران
نتایج مورد انتظار از اجرای راهبردها و برنامه های هسته
- استحکام بخشی و هماهنگی در تحقیقات با موضوع ارتقای سلامت در محل کار
- انتشار و چاپ مقالات بین المللی
- جلب حمایت همه جانبه/ مشارکت بخشی/ بین بخشی برای ارتقای سلامت محل کار
- شناسایی عوامل بحرانی موثر بر ارتقای سلامت در محل کار
- تهیه ابزارها و الگوهای مداخلات ارتقای سلامت محل کار متناسب با بسترهای ایران
- توسعه اقدامات اجرایی برای ارتقای سلامت در محل های کار در ایران
- ایجاد شبکه محل های کار ارتقاء دهنده سلامت در کشور
- برقراری ارتباط و تعامل با مراکز بین المللی بهداشت کار